کنگره ارتقاء کیفیت میعادگاه جامعه آزمایشگاهیان کشور

 

هشتمین کنگره بین المللی و سیزدهمین کنگره کشوری ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی ایران در تاریخ 2 الی 5 اردیبهشت 1394 با حضور دکتر زالی رئیس سازمان نظام پزشکی، دکتر پوپک رئیس، دکتر بختیاری دبیر علمی و دکتر صادقی تبار دبیر اجرایی کنگره در مرکز همایش های رازی تهران برگزار گردی.

  

 

در ابتدا دکتر پوپک رئیس کنگره ضمن خوشامدگویی به تمامی همکاران و تبریک روز آزمایشگاهیان اذعان داشت: کنگره ارتقاء کیفیت در قالب خانواده ای است که موجب همدلی و همراهی بیشتر تمامی دست اندرکاران حوزه تشخیص خواهد شد.

 رئیس کنگره به اخذ استاندارد ISO 9001-2008 توسط انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی به عنوان نخستین انجمن علمی و تخصصی اشاره و بیان کرد: کنگره ارتقاء کیفیت نیز به عنوان یکی از فعالیت های مهم انجمن موفق به اخذ این استاندارد است.

 وی افزود: 6 دانشگاه علوم پزشکی، 4 پژوهشگاه، 6 مرکز تحقیقاتی و 11 انجمن علمی و صنفی در حوزه آزمایشگاهی به عنوان حامیان علمی کنگره پا به عرصه گذاشته و ما را یاری نموده اند.

 دکتر پوپک از آغاز فعالیت دفتر نظام مراقبت از IVD خبر داد و گفت: امیدواریم با ثبت مواردی که همکاران به عنوان نقد یا پیشنهاد مطرح می کنند مشکلات موجود را شناسایی و برطرف نماییم.

 

 

 

 

دکتر بختیاری دبیر علمی کنگره در خصوص مقالات ارسال شده به دبیرخانه کنگره اظهار داشت: طی زمان مشخص شده دبیرخانه کنگره 499 مقاله را دریافت نمود که با نظریات کمیته علمی و داوران 116 مقاله به عنوان سخنرانی و 252 مقاله به صورت پوستر پذیرفته شدند. همچنین 20 کارگاه علمی برای پرداختن به موضوعات تخصصی در نظر گرفته شده است.

وی اضافه نمود: برنامه علمی کنگره را مهم ترین نهادهای بین المللی در حوزه طب آزمایشگاهی از جمله فدراسیون بین المللی شیمی بالینی و طب آزمایشگاهی (IFCC)، فداراسیون اروپایی طب آزمایشگاهی (EFLM)، بنیاد طب جنین (FMF)، دانشگاه علوم پزشکی هلند (amc) و دانشگاه علوم پزشکی کلن آلمان (Uniklinik Koln) ممیزی و تایید کرده اند که این یکی دیگر از افتخارات کنگره سیزدهم است.

 

 

 

 

 دکتر فارسی نماینده مدیر کل آزمایشگاه مرجع سلامت پیام دکتر سمیعی را به شرح زیر قرائت نمودند:

"از ریاست، دبیران و برگزار کنندگان محترم سیزدهمین کنگره کشوری و هشتمین کنگره بین المللی ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی ایران که با پشتکار و زحمات مثال زدنی خود نه تنها در راستای ارتقاء نظام سلامت کشور در حیطه آزمایشگاهی گام های مهمی بر می دارند بلکه موفق ترین کنگره علمی علوم آزمایشگاهی منطقه را نیز خلق می کنند، سپاسگزاری می نمایم.

 

به باور ما داستان کنگره ارتقاء کیفیت و تاثیر آن بر نظام آزمایشگاهی داستان بی پایان یک نهضت است. آزمایشگاه مرجع سلامت به نقش و اهمیت برگزاری این کنگره واقف بوده و بر این اعتقاد است که با فضای همدلی و تشریک مساعی که در سایه آن ایجاد می شود می توان دستاوردهای منحصر به فرد و بی نظیری داشت و این مایه افتخار ما است که از روز اول با این نهضت همراه بوده ایم. از این فرصت استفاده کرده و بار دیگر به نیابت از طرف مسئولین و کارکنان آزمایشگاه مرجع سلامت و مدیریت ارشد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز سی ام فروردین زاد روز حکیم جرجانی و روز آزمایشگاهیان به این جامعه فرهیخته اعم از دانشجویان، کارکنان فنی، اداری و خدماتی تبریک می گوییم. این روز ویژه تنها فرصتی برای یادآوری نقش بی بدیل و ارزشمند آزمایشگاهیان در میان سایر همکاران جامعه پزشکی است. همانطور که در پیام مقام محترم وزارت به مناسبت روز آزمایشگاهیان آمده است تعهد به توسعه کمی و کیفی خدمات و پوشش برای عدم توقف پشتیبانی آزمایشگاهی در تمام عرصه های سلامت علیرغم فراز و نشیب های اقتصادی و محدودیت کشور که از ویژگی های شایان توجه مدیران و کارکنان آزمایشگاه ها می باشد تنها گوشه ای از تلاش های این عزیزان بوده که همواره در صف مقدم اجرای برنامه تحول نظام سلامت و ایجاد بستر رضایتمندی بیماران قرار دارند. همانطور که مستحضر هستید حدود 5600 آزمایشگاه تشخیص پزشکی در سراسر کشور با خانواده ای به بزرگی بیش از 30 هزار نفر نیروی انسانی نقش بسیار مهمی را در تمام حوزه های سلامت در زمینه تشخیص، مراقبت، درمان، کنترل و پیشگیری از انواع بیماری ها و نیز آموزش و پژوهش ایفا می کنند. با این وصف کارکنان خدوم و گرانقدر این خانواده خصوصا آنان که در صف اول مرزبانی سلامت جامعه هستند در مقابل مخاطرات شغلی خود هنوز از حمایت و قدرشناسی لازم برخودار نمی باشند. تاخیر طولانی در اختصاص حق متناسب سختی کار اکنون فقط پایمال شدن حقوق یک انسان زحمتکش نیست بلکه در کنار عدم بهره مندی از شمول قانون مشاغل سخت و زیان آور و قانون ارتقاء بهره وری به عامل آزردگی و یاس بدل شده است. آزمایشگاه مرجع سلامت همواره پشتیبان خواسته های به حق همکاران بوده و حتی در این زمینه فراتر از شرح وظایف خود عمل کرده است و امیدوار است کلیه انجمن ها و تشکل ها با درک درست از شرایط کاری کارکنان آزمایشگاهی با انسجام و تشریک مساعی بیشتر و با رفع چالش ها و مشکلات جامعه آزمایشگاهی آن را به جایگاه رفیع و سزاوارش ارتقاء دهد. در سالی که گذشت آزمایشگاه مرجع سلامت در کنار آزمایشگاهیان خدوم با اجرای بخش آزمایشگاهی برنامه تحول نظام سلامت همراه با تولد و پا گرفتن شبکه های آزمایشگاهی در دانشگاه های علوم پزشکی در نیل به دستاوردهای مهمی مانند کاهش پرداخت مستقیم بیماران، ارتقاء کمی و کیفی دسترسی بیماران به خدمات آزمایشگاهی، جلوگیری از ارجاع مستقیم بیماران به خارج از مراکز درمانی، کنترل دریافت های خارج از تعرفه، رشد خدمات آزمایشگاهی و افزایش درآمد مراکز درمانی، فراهم شدن زمینه ارتقاء آموزش و پژوهش در کنار ارتقاء خدمات آزمایشگاه پزشکی و تکمیل تدریجی نظام مدیریت اطلاعات آزمایشگاهی سهیم بوده است. تاکید ما در ماه های گذشته بر دستیابی به حداکثر ظرفیت خدمات رسانی با تکیه بر هم افزایی توان و ظرفیت های بخش درمان، بهداشت، آموزش، پژوهش و آزمایشگاه های خصوصی بوده و در ادامه این برنامه بر توسعه و بهبود سازماندهی و عملکرد شبکه ها با فراهم کردن زمینه مشارکت هر چه بیشتر بخش غیر دولتی متمرکز خواهیم بود. اگر چه اجرای این برنامه تحولی با فراز و نشیب هایی در گردش کاری و اقتصاد بخش غیر دولتی همراه بوده اما فرصت هایی به وجود آورد که شاید نظام آزمایشگاهی می توانست با یکپارچگی، انسجام و آمادگی بیشتر از آن بهره برداری شایسته و به هنگام نماید. جهت گیری و اقدامات جدی اما قدری تاخیری جامعه آزمایشگاهی این نوید را می دهد که این جامعه فرصت بیشتری برای مشارکت فعال تر در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های نظام سلامت به دست خواهد آورد. نباید از یاد برد که گفتمان و ادبیات سیاست گذاران و مجریان برنامه تحول نظام سلامت با آنچه جامعه آزمایشگاهی در سال های گذشته بدان عادت کرده متفاوت بوده و اکنون به مبنای کارشناسی برای هر اقدام مقید می باشد.

بیشتر تعرفه های خدمات آزمایشگاهی نظیر بسیاری از تعرفه های مربوط به خدمات بالینی و تشخیصی چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی هنوز متناسب و واقعی نیستند و هیچ کس در وزارت بهداشت مدعی واقعی شدن تعرفه خدمات نمی باشد. همچنین فهرست خدمات نیازمند تکمیل بوده و باید سالیانه بازنگری شود. از این پس انجمن های علمی و صنفی آزمایشگاهی این مسئولیت را بر دوش خواهند داشت تا در تعیین تعرفه خدمات آزمایشگاهی بین سهم بخش کارشناسی فنی با سهم بخش سیاسی که معمولا بیمه ها جانبدار آن هستند تعادل جدید و البته قانع کننده ای برقرار کنند. محاسبه قیمت تعیین شده خدمات براساس محاسبه هزینه های مستقیم و غیر مستقیم می تواند مبنای خوبی برای کارشناسی فنی باشد. اقدام تاثیر گذار دیگر استفاده از مدیریت قیمت در بازار عرضه تجهیزات و ملزومات مصرفی آزمایشگاه ها است که در کنار تمهیدات مدیریتی دیگر نظیر تجمیع منابع و تشکیل شبکه های آزمایشگاهی که در آن ها اصل کاهش رقابت رعایت شود می تواند ضامن سازگاری حداکثری با فراز و نشیب های لاجرم و غیر قابل اجتناب تحول کنونی در نظام سلامت باشد. در این مقوله ما آمادگی داریم که تجربه عملکرد چند ماهه شبکه های آزمایشگاهی دانشگاه های علوم پزشکی و دستاوردهای مستقیم آن را با شما به اشتراک بگذاریم. وزارت بهداشت با نقش تاثیر گذار و در مواردی قاطع که بر امور حیاتی و مهم مربوط به آزمایشگاه تشخیص پزشکی دارد تنها زمانی می تواند از حداکثر ظرفیت های خود استفاده نماید که با تحلیلی درست و تعاملی فعال به بهره گیری همزمان از تمامی ظرفیت های موجود در نظام آزمایشگاهی و نیز دستگاه های تابعه اش بپردازد.

در خاتمه آزمایشگاه مرجع سلامت را مشتاقانه و با انگیزه و بی قید و شرط در تلاش برای برقراری تعادل، تعامل فعال و آسانتر نمودن زندگی و کار برای جامعه آزمایشگاهی همواره در کنار خود بدانید.

 

 

در ادامه دکتر زالی رئیس کل سازمان نظام پزشکی ضمن قدردانی و تشکر از خدمات ارزنده و بی شائبه جامعه پر افتخار و گران مایه علوم آزمایشگاهی کشور اذعان داشت: برگزاری منظم و متوالی کنگره با کیفیت و غنای بالاتر نسبت به سالیان گذشته را به تمامی دوستان تبریک عرض می نمایم. در سال های اخیر توجه به کیفیت و افزایش آن به عنوان هدف اصلی کنگره یکی از بحث های بسیار مهم و استراتژیک در نظام سلامت کشور است. مفتخریم که همکاران علوم آزمایشگاهی در این عرصه با سابقه ترین گروه و از پیشتازان و پرچم داران آن بوده اند.

کیفیت یادآور فرآیند مبتنی بر یک برون داد تحت عنوان نتیجه آزمایش بنا به درخواست اشخاص، نشان دهنده فعالیتی پیچیده، چند وجهی و آشکار برای حصول نتیجه منطقی، قطعی و بدون حاشیه است و اصالت یک آزمایشگاه به کیفیت آن باز می گردد.

امروز باید به نقش آزمایشگاه ها در نظام سلامت کشور بیش از گذشته توجه نمود. 70 تا 75 درصد تشخیص ها در حوزه پزشکی بدون دستیابی به یک پاسخ روشن و قطعی از آزمایشگاه ها امکان پذیر نیست. آزمایشگاه مولفه راهبردی در رسیدن به اصول تشخیص قطعی و در نهایت روش های درمانی مقتضی است. پاسخ روشن و صریح آزمایشگاه ها می تواند استراتژی درمان را به صورت شگرف و حیرت انگیز تغییر دهد.

دکتر زالی به سرنوشت متفاوت آزمایشگاه ها در آینده با توجه به تغییرات مستمر نظام سلامت اشاره و بیان کرد: سالمند شدن جامعه، پیچیده تر شدن سیمای بیماری ها، وجود بیماری های نو پدید و باز پدید و تغییرات رفتاری بسیاری از بیماری ها نیازمند تحولی عظیم در آزمایشگاه ها است. بخشی از این تحول شامل آموزش، تجمیع مهارت و نیروی انسانی است که در کنار آن توسعه و تعالی تکنیک های نوین در به روز رسانی و بهنگام سازی فرآورده های آزمایشگاهی بسیار مهم است. امروزه دو اصل مدیریت زمان و حفظ کیفیت و اصالت در آزمایشگاه ها مورد توجه قرار می گیرد.

اکنون در نظام سلامت کشور بالغ بر5500 ناوگان پرافتخار واحد آزمایشگاهی به طور مستقل خدمات خود را ارائه می دهند. همکاران آزمایشگاهی با تعهد به اصول حرفه ای و اخلاقی کم ترین پرونده های تخلفات پزشکی در نظام پزشکی و پزشکی قانونی را دارند. که این امر نشان دهنده سلامت و صحت کار، اوج مسئولیت پذیری، تعهد اخلاقی و صحت پاسخ های آزمایشگاهی در تشخیص و درمان بیماری ها است.

ایشان در ادامه خاطر نشان ساخت: آزمایشگاه ها مراجعی قابل اطمینان هستند. اگر آزمایشگاهی متناسب با تجهیزات خود، بخشی از خدمات آزمایشگاهی را پوشش دهد و بخش دیگر خدمات را در قالب نظام ارجاع با سایر آزمایشگاه ها در ارتباط باشد نکته ای کاملا پسندیده است. این امر نشان دهنده فعالیت گروهی و پایداری نظام رتبه بندی هوشمندانه در آزمایشگاه ها است. در نظام سلامت نیز نیازمند فعالیت های گروهی و بین بخشی هستیم. نظام اقتصادی آزمایشگاه ها به گونه ای است که اگر به هم افزایی درون صنفی توجه نشود آسیب های جدی به آزمایشگاه های کوچک تر وارد خواهد شد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی با تاکید بر تاخیر قابل توجه در زمینه غربالگری طی سال های اخیر گفت: تست های غربالگری در فرهنگ نظام سلامت در حال نهادینه سازی است. متاسفانه در این زمینه در بخش نوزادان دیر وارد عرصه شده ایم. در نظام سلامت کشور باید جایگاه نوینی را برای غربالگری بالاخص در سنین پایین تر ایجاد نماییم. در این راستا ابتدا باید به گروه های پر خطر در غربالگری توجه نمود. برای مثال اگر غربالگری در بخش نوزادان با تاخیر انجام شود در آینده با آثار فاجعه وار فیزیکی و روانی همراه خواهد بود.

دکتر زالی در ارتباط با چالش های اقتصادی آزمایشگاه ها عنوان نمود: نوسانات ارزی، هدفمندی یارانه ها، تغییرات در نحوه پرداخت دستمزد نیروی انسانی، افزایش بی رویه کیت ها و اقلام مصرفی و ... اداره اقتصادی آزمایشگاه ها را دچار مشکل نموده است. همچنین رشد تعرفه آزمایشگاهی در سال های گذشته نامتوازن، غیر عادلانه و با شیب ملایم و غیر منطقی همراه بوده است.

در آخرین جلسه شورایعالی بیمه با سازمان نظام پزشکی طی فعالیتی نمادین تعرفه خدمات پاراکلینیک اعم از پزشکی هسته ای، رادیولوژی و آزمایشگاه در کتاب تعرفه گذاری ارزش نسبی خدمات درج شد.

در نهایت باید بگویم علی رغم تمامی مشکلات موجود در سال های اخیر، کارنامه آزمایشگاهیان ایرانی، درخشان و پرافتخار است.